Αν είστε αναγνώστριες του EveryWomanGr, τότε μέσα από τα άρθρα του θα έχετε ήδη γνωρίσει πολλές αξιόλογες γυναίκες που με τον τρόπο τους άλλαξαν και εξακολουθούν ν’ αλλάζουν τον κόσμο. Τις θαυμάζω όλες ανεξαιρέτως, δεν το συζητώ, η γυναίκα που θα σας παρουσιάσω σήμερα όμως, είναι για μένα μια από τις μεγαλύτερες μορφές και τη σέβομαι απεριόριστα. Κι αυτό γιατί η Μαρία Μοντεσσόρι ήταν μια γυναίκα που κατάφερε κάτι μοναδικό: οραματίστηκε πως θα ήταν ο ιδανικός τρόπος εκμάθησης και τον έκανε πραγματικότητα. Ήταν μια εκπαιδευτικός που τόλμησε να αλλάξει τον τρόπο σκέψης των «μεγάλων» ώστε να ωφεληθούν οι «μικροί».
Νεανικά Χρόνια
Γεννημένη τον Αύγουστο του 1870 στην Ιταλία, τελειώνοντας το σχολείο, η Μαρία Μοντεσσόρι (Maria Tecla Artemisia Montessori) αποφάσισε να σπουδάσει ιατρική, γεγονός που βρήκε αντίθετο τον πατέρα της, κυρίως γιατί δεν ήταν μια δημοφιλής επιλογή για γυναίκες εκείνης της εποχής. Δεν ήταν έκπληξη λοιπόν όταν κατά τη διάρκεια των σπουδών της αντιμετώπισε αρνητισμό και πολλές φορές ρατσισμό από τους συμφοιτητές και τους καθηγητές της λόγω του φύλου της.
Τελειώνοντας τη σχολή της, η Μαρία δούλεψε σε νοσοκομεία και άσυλα με ανάπηρα παιδιά ή παιδιά που είχαν δυσκολίες στη μάθηση. Ταυτόχρονα άρχισε να ταξιδεύει σε ολόκληρο τον κόσμο και να εκδίδει μελέτες που είχαν να κάνουν με τις μαθησιακές δυσκολίες παιδιών, ενώ έδινε αρκετές ομιλίες εξηγώντας τις προκλήσεις που αντιμετώπιζαν οι γυναίκες όσον αφορούσε στη μόρφωσή τους.
Μητρότητα
Σε ηλικία 28 ετών, απέκτησε το γιό της Μάριο Μοντεσσόρι, κι επειδή αυτό έγινε εκτός γάμου, μπόρεσε να συνεχίσει τη δουλειά και τις σπουδές της, ενώ ως σύζυγος θα έπρεπε να τα εγκαταλείψει. Όταν ο σύντροφος και πατέρας του γιού της προχώρησε σε γάμο με μια άλλη γυναίκα, η Μαρία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το νοσοκομείο όπου εργάζονταν μαζί του και να αφήσει προσωρινά το Μάριο σε μια οικογένεια στην εξοχή. Τον επισκέπτονταν όμως πολύ και τελικά, κάποια χρόνια αργότερα, μπόρεσε να τον πάρει και πάλι κοντά της. Ο δεσμός τους ήταν πάντοτε στενός, μεγαλώνοντας ο Μάριο συνεργάστηκε με τη μητέρα του, ταξίδεψε μαζί της και συνέχισε το έργο της μετά το θάνατό της το Μάιο του 1952.
Εν τω μεταξύ, η απασχόλησή της με παιδιά που είχαν ειδικές ανάγκες συνεχίζονταν και σιγά σιγά άρχισε να αναπτύσσει ένα σύστημα που θα τα βοηθούσε να μορφωθούν όπως τα υπόλοιπα παιδιά. Άρχισε να δουλεύει ως διευθύντρια σε ένα παιδαγωγικό ινστιτούτο όπου εφαρμόζονταν δοκιμαστικά οι ιδέες και οι μέθοδοί της και σύντομα ήταν φανερό πως αυτές οι ιδέες είχαν λαμπρά αποτελέσματα.
Το σπίτι των παιδιών
Αποχώρησε από το ινστιτούτο για να συνεχίσει τις σπουδές της στη φιλοσοφία και την ψυχολογία και το 1906 δέχτηκε να επιβλέψει τη λειτουργία ενός σχολείου διαφορετικού από όλα τα μέχρι τότε σχολεία της Ιταλίας. Απευθύνονταν σε παιδιά που οι γονείς τους ήταν εργαζόμενοι χαμηλού εισοδήματος και κατοικούσαν σ’ ένα συγκεκριμένο κτίριο στη Ρώμη. Η Μοντεσσόρι θα έθετε σε εφαρμογή όλες τις εκπαιδευτικές μεθόδους της, μόνο που αυτή τη φορά τα παιδιά δε θα είχαν μαθησιακά προβλήματα.
Το σχολείο ονομάστηκε «Το σπίτι των παιδιών» (Casa dei Bambini), άνοιξε τις πόρτες του το 1907 και οι πρώτοι μαθητές (περίπου 50 παιδιά ηλικίας από δύο μέχρι έξι ετών) μάθαιναν πρακτικά πράγματα – όπως το πως να ντύνονται, να φροντίζουν τον κήπο ή ένα κατοικίδιο ζώο και πως να σκουπίζουν ή να μαγειρεύουν. Η ίδια η Μαρία Μοντεσσόρι, αν και παρακολουθούσε διαρκώς κι από κοντά όλα τα μαθήματα των παιδιών, μελετούσε τις συμπεριφορές και τις αντιδράσεις τους, χωρίς να διδάσκει κάποιο από τα μαθήματα. Η μελέτη και η έρευνα των μαθητών του Σπιτιού των Παιδιών οδήγησαν στην ανάπτυξη του λαμπρού εκπαιδευτικού συστήματος που φέρει το όνομά της.
Η τεράστια επιτυχία του πρώτου πειραματικού Σπιτιού του Παιδιού οδήγησε σύντομα στη δημιουργία και άλλων Σπιτιών σε ολόκληρη την Ιταλία και λίγο αργότερα η μέθοδος Μοντεσσόρι άρχισε να εφαρμόζεται σε σχολεία σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η μέθοδος Μοντεσσόρι
Η βασική ιδέα πίσω από τη μέθοδο Μοντεσόρι γεννήθηκε παρακολουθώντας στενά το πως δρουν και αντιδρούν τα παιδιά αυθόρμητα όταν έχουν ελευθερία κινήσεων, πάντοτε σε ένα περιβάλλον ελεγχόμενο και προετοιμασμένο να το χρησιμοποιήσουν χωρίς κινδύνους.
Οι αίθουσες των σχολείων Μοντεσσόρι είναι εξοπλισμένες με θρανία, καρέκλες και έπιπλα στο μέγεθος που εξυπηρετούν τα παιδιά χωρίς να χρειάζονται τη βοήθεια του δασκάλου τους. Τα παιδιά έχουν την ελευθερία να διαλέγουν με το τι θα ασχοληθούν το καθένα, χρησιμοποιώντας τις δεξιότητες και τα ταλέντα τους και μάλιστα να το κάνουν με τους δικούς τους ρυθμούς, χωρίς βιασύνη. Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά νεαρότερης ηλικίας μαθαίνουν πολλά χρήσιμα πράγματα αυτόματα, ενώ ταυτόχρονα διαμορφώνουν έναν πιο ανεξάρτητο χαρακτήρα με περισσότερη αυτοπεποίθηση και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους. Αναπτύσσουν τη φαντασία τους και τη δημιουργικότητά τους και μαθαίνουν να επικοινωνούν με ευκολία. Έχοντας μια τέτοια βάση, αργότερα τους είναι πολύ πιο εύκολο να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν όπως επίσης και να παρακολουθήσουν διάφορα μαθήματα, ακόμα κι αυτά που δεν τα ενδιαφέρουν ιδιαίτερα.
Το μεγάλο μυστικό της επιτυχίας πίσω από τη μέθοδο Μοντεσσόρι, είναι πως τα παιδιά αντιμετωπίζονται σαν ξεχωριστά άτομα, το καθένα με τις ιδιαιτερότητες, τις δυσκολίες και τα ταλέντα του και όχι σαν σύνολο μαθητών. Κι αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να ξεχωρίσουν!
Κείμενο: Χρυσάνθη Ξηρουχάκη
Στο EveryWoman.gr χαιρόμαστε όταν θέλεις να αναδημοσιεύσεις κάποιο post μας. Θα σε παρακαλούσαμε όμως να αναφέρεις πάντοτε την πηγή βάζοντας ένα link, ώστε να γνωρίσουν κι άλλοι το blog/magazine μας. Ευχαριστούμε πολύ.
Όλα τα posts του EveryWoman.gr αφορούν στις προσωπικές μας απόψεις και είναι γραμμένα σύμφωνα με το δικό μας γούστο. Στόχο έχουν να σε εμπνεύσουν για κάτι καινούργιο. Θα χαρούμε πολύ να μας στείλεις και δικές σου προτάσεις και ιδέες στο info@everywoman.gr.
