Η γιορτή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι συνδεδεμένες με τη φιγούρα του Άγιου Βασίλη, εκείνου του ασπρομάλλη γέροντα με την κόκκινη στολή, ο οποίος αποτελεί μια διεθνή λαογραφική μορφή που διανέμει δώρα σε παιδιά και ενηλίκους. Έτσι την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς τον υποδεχόμαστε στα σπίτια μας με κουραμπιέδες, μελομακάρονα και καροτάκια για τους κουρασμένους ταράνδους.
Αυτά συμβαίνουν περίπου μέχρι την ηλικία των 7 χρόνων, όπου τα παιδιά αρχίζουν να αμφισβητούν την ιστορία του Άγιου Βασίλη. Όλο και κάποιος συμμαθητής στο σχολείο θα τους πει πως δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης, ενώ σε κάποια σχολεία έχουν σαν παράδοση να λένε την αλήθεια από πολύ νωρίς στα παιδιά.
Το να αποφασίσουμε τι θα πούμε στο παιδί μας σχετικά για την ύπαρξη του Άγιου Βασίλη είναι πολλές φορές δύσκολη απόφαση. Από την μια δεν θέλουμε το παιδί να νιώθει ότι το έχουμε προδώσει, αλλά από την άλλη δεν θέλουμε να είμαστε υπεύθυνες για την καταστροφή των πιο ωραίων ημερών του χρόνου. Παρόλα αυτά, όταν τα παιδιά αρχίσουν να αμφισβητούν, σημαίνει ότι είναι έτοιμα να μάθουν την αλήθεια. Πώς όμως διατηρούμε τη μαγεία και πώς δεν θα φαίνεται ότι τα έχουμε εξαπατήσει όλα αυτά τα χρόνια;
Αρχικά χρειάζεται να έχουμε στο μυαλό μας ότι τα Χριστούγεννα δεν θα χάσουν τη μαγεία τους όταν τα παιδιά γνωρίσουν την αλήθεια. Τα παιδιά παίζουν τους ήρωες και ζουν μέσα στο παραμύθι – ακόμα και όταν γνωρίζουν ότι δεν είναι πραγματικοί. Βλέπουν, για παράδειγμα, μια ταινία και παίζουν μετά αυτό που έχουν δει.
Αυτό που συμβαίνει γύρω στην ηλικία των 7 είναι οτι αναπτύσσεται η κριτική σκέψη των παιδιών και είναι πλέον σε θέση να εκλογικεύσουν κάποια δεδομένα και να βγάλουν τα δικά του συμπεράσματα. Έτσι αρχίζουν να αμφισβητούν και την ύπαρξη του Άγιου Βασίλη.
Σε αυτήν την ηλικία έχει σημασία πώς κάθε οικογένεια θα αντιδράσει στις ερωτήσεις των παιδιών και πώς θα μπορέσει μέσα από τις παραδόσεις της οικογένειας να διατηρήσει τη… μαγεία! Το σημαντικό για την ιστορία του Άγιου Βασίλη είναι τί αξίες μπορούμε να περάσουμε μέσω της παράδοσης. Την αξία του «μοιράζομαι», του «φροντίζω», του «νοιάζομαι», του «χαρίζω». Και όχι να χρησιμοποιούμε τον Άγιο Βασίλη για να χειριζόμαστε την συμπεριφορά των παιδιών μας («Αν διαβάζεις και είσαι καλό παιδί ο Άγιος Βασίλης θα σου φέρει το δώρο!»). Το ψέμα και η χειραγώγηση έχουν πάντα αρνητικά αποτελέσματα.
Όταν λοιπόν τα παιδιά είναι ακόμη μικρά και πιθανόν να γράφουμε μαζί το γράμμα ή τη λίστα για τα δώρα που θα φέρει ο Άγιος Βασίλης, είναι μια καλή ευκαιρία να τους μιλήσουμε για το τι σημαίνει «μοιράζομαι». Πως ο Άγιος Βασίλης φροντίζει να ετοιμάσει με αγάπη για τον καθένα αυτό που χρειάζεται και να μην συνδέσουμε την απόκτηση ενός δώρου με το αν το παιδί ήταν καλό ή κακό.
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και χάνεται η ιδέα της ύπαρξης του Άγιου Βασίλη, μπορούμε να τους μιλήσουμε για το πώς μπορούν εκείνα να γίνουν ο Άγιος Βασίλης για τους άλλους! Έτσι ο Άγιος Βασίλης δεν θα είναι ένα ψέμα, αλλά μια μεταφορά που πρεσβεύει καλές πράξεις και το πνεύμα των Χριστουγέννων. Μπορούμε να φέρουμε μερικά παραδείγματα στο παιδί για τις καλές πράξεις που έχει κάνει στο παρελθόν, π.χ. χάρισε κάποιο παιχνίδι του, σκέφτηκε να κρατήσει ένα γλυκό που ήξερε ότι αρέσει και στον αδερφό του κ.α. Εκεί μπορούμε να του πούμε ότι έχει μεγαλώσει τόσο, ώστε και εκείνο είναι έτοιμο για να γίνει ένας Άγιος Βασίλης. Μπορούμε να το ρωτήσουμε ποια είναι τα καλύτερα πράγματα που έχει πάρει από τον Άγιο Βασίλη, να του μιλήσουμε για τα συναισθήματα που έχει όταν κάνει κάτι για κάποιον άλλον. Και όταν δούμε ότι το παιδί έχει καταλάβει, μπορούμε να του πούμε με ενθουσιασμό, ότι τώρα είναι έτοιμο να γίνει αυτό ο Άγιος Βασίλης! Μπορεί να διαλέξει κάποιον που ξέρει και να του δώσουμε μια μυστική αποστολή να σκεφτεί τι μπορεί να χρειάζεται αυτό το άτομο και να το αγοράσει, να το τυλίξει και με κάποιο τρόπο να το μεταφέρει χωρίς να μαρτυρήσει αυτή τη διαδικασία. Το να είσαι Άγιος Βασίλης είναι να παίρνεις ικανοποίηση από το να προσφέρεις!
Κείμενο: Μαρία Σκόρδου, ΜΕd / Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια (maroskordou@gmail.com / www.mariaskordou.gr)
Φωτογραφία: EveryWomanGr
Για περισσότερα θέματα ψυχολογίας, δες εδώ
Στο EveryWoman.gr χαιρόμαστε όταν θέλεις να αναδημοσιεύσεις κάποιο post μας. Θα σε παρακαλούσαμε όμως να αναφέρεις πάντοτε την πηγή βάζοντας ένα link, ώστε να γνωρίσουν κι άλλοι το blog/magazine μας. Ευχαριστούμε πολύ.
Όλα τα posts του EveryWoman.gr αφορούν στις προσωπικές μας απόψεις και είναι γραμμένα σύμφωνα με το δικό μας γούστο. Στόχο έχουν να σε εμπνεύσουν για κάτι καινούργιο. Θα χαρούμε πολύ να μας στείλεις και δικές σου προτάσεις και ιδέες στα σχόλια.