«Έχει χαθεί τελείως η επικοινωνία εδώ μέσα!»
Αγαπημένη ατάκα από αγαπημένη σειρά που βλέπαμε για χρόνια στους τηλεοπτικούς μας δέκτες. Και πόσο ταυτιζόμουν κάθε φορά που την άκουγα! Οι πρωταγωνιστές να προσπαθούν να συννενοηθούν μεταξύ τους και με δυσκολία να βγάζουν άκρη κάθε φορά.
Πώς όμως επικοινωνούμε μεταξύ μας και γιατί συχνά μας είναι τόσο δύσκολο να τα καταφέρουμε;
Για να κατανοήσουμε τη διαδικασία της επικοινωνίας και ειδικότερα κοινωνικής επικοινωνίας, θα πρέπει να εξετάσουμε τους παρακάτω παράγοντες:
1. Ποιος επικοινωνεί με ποιον;
2. Γιατί επικοινωνεί;
3. Πώς πραγματοποιείται η επικοινωνία;
4. Τι περιέχει;
5. Ποιες είναι οι συνέπειες της επικοινωνίας;
Ας τα δούμε αναλυτικότερα μέσα από ένα παράδειγμα. Ας σκεφτούμε μια σχολική τάξη στην οποία η δασκάλα διδάσκει στους μαθητές το μάθημα της ιστορίας. Έχουμε ήδη βρει το πρώτο σημείο της διαδικασίας, δηλαδή το ποιος επικοινωνεί με ποιον: η δασκάλα με τους μαθητές. Γιατί επικοινωνεί μαζί τους; Για να τους μεταφέρει ένα ιστορικό γεγονός, π.χ. τη μάχη του Μαραθώνα. Πώς το κάνει αυτό; Σίγουρα χρησιμοποιεί την ομιλία της, αλλά είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν και άλλα μέσα επικοινωνίας σε αυτή την περίπτωση, όπως το σχολικό βιβλίο, ένας χάρτης ή μια προβολή διαφανειών. Το μήνυμα μπορεί να περιέχει πληροφορίες για τη χρονολογία της μάχης, τις αντίπαλες πλευρές, τα ονόματα των στρατηγών και τον τρόπο παράταξης των στρατευμάτων. Η συνέπεια αυτής της επικοινωνιακής διαδικασίας (αν όλα πάνε καλά!) θα είναι τα παιδιά να έχουν μάθει τι είχε συμβεί στη μάχη του Μαραθώνα.
Η επικοινωνία παρεμποδίζεται όταν εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα σε ένα από αυτά τα πέντε σημεία. Οι μαθητές στο παράδειγμά μας, μπορεί να είναι αφηρημένοι ή κουρασμένοι, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταποκριθούν στην προσπάθεια της δασκάλας να επικοινωνήσει μαζί τους. Έπειτα, ο λόγος για τον οποίο πραγματοποιείται αυτή η επικοινωνία είναι, όπως αναφέραμε, η μετάδοση πληροφοριών σχετικά με τη μάχη του Μαραθώνα. Αν η συζήτηση για κάποιο λόγο παρεκτραπεί και αρχίσουν να συζητούν στην τάξη για άλλα θέματα, σίγουρα ο αρχικός στόχος της συγκεκριμένης επικοινωνίας θα έχει χαθεί. Μεγάλη σημασία έχουν και τα μέσα που χρησιμοποιούμε για να επικοινωνήσουμε με τους άλλους. Στην περίπτωσή μας, αν η δασκάλα χρησιμοποιήσει δύσκολη ορολογία ή δυσνόητους χάρτες, είναι πολύ πιθανό να μην καταφέρει να περάσει στα παιδιά το μήνυμά της, το οποίο θα πρέπει να έχει προσαρμοστεί στην ηλικία και το εκπαιδευτικό επίπεδο των μαθητών. Επομένως, το αποτέλεσμα της επικοινωνίας δε θα είναι και το επιθυμητό.
Επειδή το θέμα της επικοινωνίας είναι ευρύτατο και επηρεάζει όλους μας στην καθημερινή μας ζωή, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε 5 σημεία που θα μας βοηθήσουν να έχουμε όσο το δυνατό καλύτερη επικοινωνία με τους γύρω μας:
1.Να έχουμε ξεκαθαρίσει στο μυαλό μας τι είναι αυτό που θέλουμε να μεταφέρουμε στο συνομιλητή μας. Όσο πιο σίγουροι είμαστε γι’ αυτό που θέλουμε να πούμε τόσο πιο εύκολα θα το μεταδώσουμε.
2.Το μήνυμά μας να είναι σαφές και η γλώσσα που χρησιμοποιούμε να είναι κατανοητή και ανάλογη με το πρόσωπο που έχουμε απέναντί μας. Αλλιώς θα μεταφέρουμε την ίδια πληροφορία σε μια φίλη μας και αλλιώς σε ένα παιδί.
3.Προτιμότερα είναι τα σύντομα μηνύματα που ταυτόχρονα είναι και περιεκτικά. Οι επαναλήψεις και οι φλυαρίες συχνά κουράζουν.
4.Αν βρισκόμαστε στη θέση του συνομιλητή, να μη βιαζόμαστε να απαντήσουμε πριν ολοκληρώσει ο άλλος αυτό που θέλει να μας πει. Η προσεκτική ακρόαση και ανάλυση αυτού που μας μεταφέρεται πάντα βοηθάει τη διαδικασία της επικοινωνίας.
5.Να μην ξεχνάμε τη σημασία της μη γλωσσικής επικοινωνίας. Ένα νεύμα, μια γκριμάτσα, μια διακύμανση στον τόνο της φωνής μας, μπορούν να περάσουν πολλά μηνύματα τα οποία αν δε συνάδουν με τα λεγόμενά μας, ενδέχεται να φέρουν το συνομιλητή μας σε σύγχυση.
Σε γενικές γραμμές αυτό που θέλουμε είναι αυτό που έχουμε στο μυαλό μας να μεταφερθεί όσο το δυνατόν πιο πιστά στον άνθρωπο με τον οποίο επικοινωνούμε. Και προς αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να προσπαθούμε για να μην πούμε κι εμείς … «έχει χαθεί τελείως η επικοινωνία εδώ μέσα!»
Κείμενο: Δάφνη Τζοβαρίδου / Ψυχοπαιδαγωγός / Σύμβουλος Σταδιοδρομίας. Msc.
Φωτογραφία: DEATH TO STOCK PHOTOS
Για περισσότερα θέματα ψυχολογίας, δες εδώ
Στο EveryWoman.gr χαιρόμαστε όταν θέλεις να αναδημοσιεύσεις κάποιο post μας. Θα σε παρακαλούσαμε όμως να αναφέρεις πάντοτε την πηγή βάζοντας ένα link, ώστε να γνωρίσουν κι άλλοι το blog/magazine μας. Ευχαριστούμε πολύ.
Όλα τα posts του EveryWoman.gr αφορούν στις προσωπικές μας απόψεις και είναι γραμμένα σύμφωνα με το δικό μας γούστο. Στόχο έχουν να σε εμπνεύσουν για κάτι καινούργιο. Θα χαρούμε πολύ να μας στείλεις και δικές σου προτάσεις και ιδέες στα σχόλια.
